Złota kamera rentgenowska z AGH

"Złota" polska kamera jest kompaktowym urządzeniem wielkich prędkości, rejestrującym obraz z 65 536 pikseli o rozmiarze 75 µm × 75 µm z maksymalną szybkością ponad 20 000 ramek na sekundę. Każdy padający foton jest w niej indywidualnie przetwarzany wewnątrz piksela w tzw. trybie pojedynczego zliczania. Możliwa jest również ich rejestracja z wybranego zakresu energii, co powoduje poprawę jakości rejestrowanego obrazu, np. redukcję tła pochodzącego od promieniowania fluorescencyjnego. Rejestrację obrazów umożliwiają zaprojektowane w Katedrze Metrologii i Elektroniki specjalizowane układy scalone, z których każdy zawiera po 50 mln tranzystorów i tworzy matrycę pikseli. Matryca ta charakteryzuje się bardzo dużą jednorodnością - niskim rozrzutem wzmocnienia ~1.9 proc., pomijalnym rozrzutem efektywnych progów dyskryminacji (zaledwie 8.5 elektronów rms) oraz możliwością pracy z dużym natężeniem promieniowania X (kilka milionów fotonów na sekundę na piksel).

Kamerę z AGH można wykorzystywać w najnowszych systemach detekcyjnych, które pracują z promieniowaniem X o dużym natężeniu, np. w badaniach materiałowych, badaniu związków chemicznych, obrazowaniu medycznym, czy też w eksperymentach synchrotronowych. Prototyp, jaki przedstawiono w Genewie ma powierzchnię aktywną 20 mm × 20 mm, ale modułowa budowa głównej części kamery - detektora hybrydowego, powoduje iż można ją rozbudować do większej powierzchni, co umożliwi poszerzenie zastosowań.

Kamera nagrodzona Złotym Medalem na 44. Międzynarodowej Wystawie Wynalazczości, Nowoczesnej Techniki i Wyrobów "Geneva Inventions 2016" została opracowana w ramach projektu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez zespół z Katedry Metrologii i Elektroniki Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej, pracujący pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Pawła Grybosia.

Międzynarodowa Wystawa Wynalazczości, Nowoczesnej Techniki i Wyrobów "Geneva Inventions" na której zaprezentowano kamerę z AGH jest największą i zarazem najbardziej prestiżową wystawą i targami wynalazczości w Europie, gdzie razem prezentują się ośrodki naukowe oraz biznes. Jest jednym z niewielu tak dużych forów wymiany pomysłów i doświadczeń pomiędzy, ośrodkami naukowymi, wynalazcami i biznesem. W obecnej, 44. już edycji swoje prace zaprezentowało 695 wystawców z 40 krajów. Przedstawiono ponad 1000 rozwiązań innowacyjnych. Na " Geneva Inventions 2016" Polska otrzymała 9 złotych medali, w tym 4 z wyróżnieniem, oraz 10 srebrnych i 5 brązowych.

MW